En zo belanden we bij de zonde die sinds mensenheugenis garant staat voor de meest aangrijpende verhalen die ooit zijn verteld. De zonde die de menselijke soort in stand houdt. De zonde die 75 procent van de Nederlandse bevolking het afgelopen jaar beging. De zonde die raakt aan de liefde, het lijf en de medemenselijkheid, maar ook schuurt langs thema’s als verslaving en macht. We gaan het hebben over de zonde lust in het algemeen en seksuele lust in het bijzonder. De afgelopen vier jaar zijn wij, Jeanneke Scholtens en Mabel Nummerdor, verzonken geraakt in een expeditie naar de toekomst van seks. In het dagelijks leven zijn wij doodnormale toekomstonderzoekers, maar met ons boek ‘Holy Fuck op expeditie naar de toekomst van seks’[1], maakten wij een uitstapje naar de vleselijke lusten van de mens.
Hoe doe je dat eigenlijk, de toekomst verkennen?
Het is goed om te weten dat toekomstonderzoekers niet te benijden professionals zijn. Ons werk staat in het teken van de grootst mogelijke vorm van onzekerheid. Een toekomstonderzoeker, met een geuzennaam ‘trendwatcher’ genoemd, beroept zich in de dagelijkse praktijk op exploratief onderzoek. Het ontbreekt ons veelal aan de kwantitatieve toetsing waar beleidsmakers en strategiebouwers vaak zo naarstig naar zoeken om geen verkeerde afslagen te bewandelen. Natuurlijk kijken wij ook naar de cijfers van bijvoorbeeld het CBS en geeft kwantitatief consumentenonderzoek ondersteuning in ons denken, maar ons werk begint vooral dáár waar empirische data nog niet voorhanden zijn. We verkennen de meest uiteenlopende toekomsthypotheses door te zoeken op plekken waar je in eerste instantie niet kijkt.
Onze hypotheses ontstaan vanuit minuscule trendsignaleringen: kleine ontwikkelingen, initiatieven, gebeurtenissen, producten en diensten die mogelijk duiden op een verandering in mentaliteit, aandacht of gedrag. Hiervoor volgen we designers, kunstenaars, filmmakers en ook koplopers en afhakers in het bedrijfsleven. Ons onderzoek speelt zich dus vooral af aan de rafelranden van de maatschappij, waar de ontwikkelaars en vernieuwers zich bevinden. Op basis van wat hier gebeurt, trekken we lijnen tussen de signalen die we vervolgens doorvertalen naar potentiële toekomstscenario’s.
Lang niet altijd bevestigen datasets uit het heden onze bevindingen. Als wij in staat waren om trends en scenario’s te formuleren louter gebaseerd op het doortrekken van trendlijnen, dan zouden wij geen rol hebben. We proberen ons blikveld juist te richten op ontwikkelingen die buitengewoon, tegendraads of onvoorstelbaar zijn. De toekomst ontvouwt zich veelal op een manier die vooraf als ongeloofwaardig wordt gezien. Ook heeft trendwerk als doel om mens en organisatie te trainen in de competentie van toekomstflexibiliteit, wat vraagt om het oprekken van ons voorstellingsvermogen.
Zonden lenen zich meer dan uitstekend voor een toekomstverkenning, omdat ze haarscherp weergeven waar de pijn zit. Omdat ze duiden wat als onacceptabel gedrag wordt beschouwd. Maar ook omdat ze laten zien wanneer de tijdsgeest verandert: wanneer oude zonden niet meer zo zondig zijn en nieuwe zonden langzaam de kop opsteken.
"Zonden lenen zich meer dan uitstekend voor een toekomstverkenning, omdat ze haarscherp weergeven waar de pijn zit. Maar ook omdat ze laten zien wanneer de tijdgeest verandert."
Sexpeditie
Welbeschouwd is seks, als op zichzelf staande activiteit, geen zonde. Het voortbestaan van de menselijke soort is ermee gemoeid, althans nu nog. In het licht van de oorspronkelijke duiding van de zonde, was met name wellust de verwerpelijke zaak. Grenzeloze overgave aan datgeen wat lekker, zalig of verrukkelijk is, letterlijk gericht op de lagergelegen lichaamsdelen van de mens.
Speciaal voor de provincie Noord-Brabant, toch een beetje de bourgondische lekkerbek van ons land, stelden wij het seksmenu van de toekomst samen. Als ingrediënten gebruikten we onderzoek en gegevens over het liefdes- en seksleven van Brabanders, die we mixten en matchten met trends die we tegenkwamen tijdens onze sexpeditie. De trendlijst is opgesierd met een uitgebreid vijfgangenmenu. We hopen dat het je verrassend heerlijk zal smaken.