Nederland wordt regelmatig de 17e deelstaat van de Bondsrepubliek Duitsland genoemd. Vanwege onze economische banden, het zuinige overheidsbeleid en de culturele verwantschap. Toch hebben we het niet zo vaak over Duitsland. We spreken over China en de VS, maar Duitsland wordt als vanzelfsprekend gezien. Het is er gewoon. Maar in deze tijden van geopolitieke veranderingen zou onze oriëntatie op Duitsland wel eens toe kunnen (of moeten) nemen.
Met de Duitse verkiezingen voor de deur vond Brabantkennis het een goed moment om de vanzelfsprekendheid uit te diepen. Hoe zien de banden tussen Duitsland en Brabant er uit? Welke veranderingen zijn er gaande in ons grootste buurland, op economisch, (geo)politiek en cultureel gebied? En hoe kijken de Duitsers eigenlijk naar de provincie en zijn inwoners?
Het is bijvoorbeeld belangrijk wat Duitsland kiest na zestien jaar Merkel, betoogt de aan Instituut Clingendael verbonden Duitslandkenner René Cuperus in zijn essay. Hij noemt het zelfs “urgenter dan ooit om de ontwikkelingen in de Duitse politiek en maatschappij op de voet te volgen”. Hij roept om “in de rauwere geopolitieke wereld van de 21ste eeuw, waarin de westerse democratieën worden uitgedaagd door autoritaire machten” veel meer te investeren in Duitse taal, kennis en betrokkenheid.
Hoe logisch zou het niet zijn dat de provincie Noord-Brabant, gezien de eeuwenoude banden, daarin een voortrekkersrol speelt? Zeker, de provincie investeert al jaren in de relaties met vijf Duitse deelstaten en heeft zelfs een eigen vertegenwoordiger op het consulaat in München. Maar is dat genoeg? Historicus Pieter Gerrit Kroeger vindt van niet. Aan de hand van een historische beschrijving van de Brabants-Duitse relatie (kende je de bijzondere band tussen de grondlegger van het communisme Karl Marx en de familie Philips?) pleit hij voor een herbezinning op deze relatie.
PG Kroeger: “Brabanders zouden zelf weer ware, oude Bourgondiërs moeten willen zijn, een beschaving die stond voor een rijke Europese identiteit en wereldwijde blik, voor allure in kunst en cultuur, en gedurfd, krachtdadig regeren.”
In deze uitgave van BrabantKennis laten we zien hoe belangrijk het voor de provincie is om meer voor Duitsland te willen zijn dan belangrijke handelspartners. De Duitse journaliste Ruth van Doornik sprak met Duitsers in Brabant over hoe ze zich thuis voelen én over wat ze missen. En omdat echte vrienden elkaar de waarheid moeten kunnen zeggen, vroegen we Thomas Kirchner, misschien wel grootste criticaster van de Nederlandse politiek, een duit in het zakje te doen. Als volger van de Nederlandse politiek voor de gezaghebbende Süddeutsche Zeitung beschrijft hij kritisch hoe de Nederlandse politiek verschilt van de Duitse.
Maar er is ook aandacht voor cultuur, dat in Duitsland nog met een hoofdletter wordt geschreven. Jerker Spits (auteur van het boek Staalhelmen en Currywurst - opgenomen in het overzicht van de beste boeken van 2020 door dagblad Trouw) verhaalt over de Duitse liefde voor Nederlandse literatuur. Romans uit Nederland worden er soms als ‘bevrijdend’ ervaren. “Ze spelen in het nu en gaan minder zwaar gebukt onder een donker verleden.” Omgekeerd kunnen Nederlanders ook de Duitse cultuur waarderen, bewijst tv-journalist Roger Abrahams in zijn beschrijving van Duitse hits uit heden en verleden – inclusief een paar heisse Tips van het leukste wat onze oosterburen nu te bieden hebben.
Wij wensen je viel Spaß beim Lesen!
