Hoe een koe een haas

#21 - Hoe helpt chronisch optimisme je bij besturen? - met Saskia Boelema

Op 15 en 16 november 2024 is het BrabantKennis Trendweekend Toekomstverliefd. Tijdens het festival presenteren we ook ons nieuwe boek waarin we op reis gaan om (weer) Toekomstverliefd op Brabant te worden. In deze aflevering spreken we met Saskia Boelema, gedeputeerde van de provincie Noord-Brabant en vragen hoe zij naar de toekomst kijkt. Is ze verliefd?

Saskia Boelema is gedeputeerde met Water en Bodem, Gezondheid en Brede Welvaart in haar portefeuille. Wat is Brede Welvaart eigenlijk? Hoe helpt het ons om naar de toekomst te kijken? En wat heb je eigenlijk nodig om bestuurder te zijn in deze roerige tijden?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt het boek Geschiedenis voor morgen van Roman Krznaric

> Jos tipt het rapport Kiezen voor later van het Centraal Planbureau (CPB)

Klik door voor meer info over het ❤️TRENDWEEKEND TOEKOMSTVERLIEFD❤️

#20 - Waarom de overheid de lat hoger met leggen - met Kustaw Bessems 

Op 15 en 16 november 2024 is het BrabantKennis Trendweekend Toekomstverliefd. Een festival vol goede gesprekken, kunst, wetenschap en workshops, met o.a. Tim Hofman, Jacqueline Grandjean en Kustaw Bessems.

In deze podcastaflevering spreken we met Kustaw over Toekomstverliefdheid. In zijn podcast en boek Stuurloos stelt hij de vraag ‘hoe kan Nederland een beter bestuur krijgen’? Daarin zit een hoopvolle blik op de toekomst. Daarin zit optimisme en verlangen. Daaruit spreekt ambitie. En dat is nou precies wat nodig is om toekomstverliefd te kunnen worden.

In Stuurloos schetst hij een pad naar een overheid die er voor burgers is in plaats van andersom. Het beeld van Nederland als land waar alles tot in de puntjes is geregeld, ligt aan diggelen. In hoog tempo volgen misstanden elkaar op. Het wantrouwen woekert en extremisme vlamt op. Hoe kon dit gebeuren? Hoe krijgen we een bestuur dat wel voor iedereen werkt? En zijn de dynamieken die hij beschrijft typisch Nederlands?

Klik door voor meer info over het ❤️TRENDWEEKEND TOEKOMSTVERLIEFD❤️

#19 - Waarom moet juist in Brabant landbouw veranderen? - met Jeroen Candel

De duurzame landbouw- en voedseltransitie is overal een groot vraagstuk, maar misschien nog wel het meeste in Brabant vanwege de grote veedichtheid. Hoe gaan we hier in Brabant mee om; gekoppeld aan het klimaatvraagstuk, verlies van biodiversiteit en de uitdagingen rondom water?

Jeroen Candel is universitair hoofddocent bestuurskunde aan de Wageningen Universiteit. Zijn onderzoek en onderwijs richt zich op de vraag hoe overheden de transitie naar een duurzamer landbouw- en voedselsysteem kunnen versnellen. Om antwoord te krijgen op die vraag hebben we hem uitgenodigd als spreker voor de Koningshoevenontmoeting Zomersessies, en uitgenodigd voor deze podcast.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt het restaurant en het nieuwe boek van De Nieuwe Winkel, Nijmegen

> Jos tipt het essay van SCP: Wensdenken helpt de burger niet

#18 - Was vroeger alles beter in Brabant? - met Arnoud Reijnen

In onze podcastserie Hoe een koe en haas spreken we met interessante gasten vanuit allerlei disciplines en kennisvelden, om zo Brabant beter te leren kennen en begrijpen. Als er iemand is die Brabant goed begrijpt, is het Arnoud Reijnen. Bijna 40 jaar heeft hij gewerkt bij de provincie Noord-Brabant, waarvan het grootse deel als woordvoerder van meerdere CdK’s.

Arnoud is een vat vol anekdotes, een wandelende provincie-encyclopedie. Hoe beschouwt hij een veranderend Brabant? Wat zijn de belangrijkste thema’s die hij in Brabant ziet? Wat zijn de constanten die hij heeft opgemerkt en wat zijn de veranderingen? En wat kunnen we daarvan leren?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt de tentoonstelling Veranderland in Noordbrabants Museum

> Jos tipt het boek en de podcast De Bourgondiër

#17 - Hoe haal je EU-achterkamertjes naar Rucphen? - met Myrthe Krepel  

In de EU lijkt veel zich af te spelen op plekken die we niet zien. Hoe kunnen we die plekken en processen beter zichtbaar maken? We vroegen social designer Myrthe Krepel om ons daarbij te helpen. Ze ontwierp de installatie Zachte Macht, trok daarmee door Brabant en vroeg in Rucphen, Eindhoven en Veghel hulp bij de lobby voor het Brabantse worstenbroodje. Hoe pak je zo’n project aan? En wat kunnen we ervan leren?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

Eef tipt: Treurtrips. (Her)ontdek Nederland – Mark van Wonderen & Yolanda Huntelaar

Jos tipt het boek van Nino Haratischwilli: Het Schaarse Licht.

En wat nog meer ter sprake kwam in deze aflevering:

• Scheltema | Red Europa !, Ulrike Guérot
• Dossier Zachte Macht
• Projectpagina Zachte Macht

#16 - Hoe kan dance bijdragen aan mentale gezondheid? - met Mark van Bergen 

Mark van Bergen is expert op het gebied van dance muziek. Veel van Nederlands en zelfs wereldwijde beste DJ’s komt uit Brabant. Hoe zit het met de dance cultuur in Brabant en wat kunnen we daarvan leren over onze provincie?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Tip van Jos: Het IJzig hart – Almudena Grandes
• Tip van Eef: Dance – design van een cultuur – Design Museum Den Bosch (Te zien tm 25 augustus '24)
• Tip van Mark: Fenix – Joost van Bellen

En wat nog meer ter sprake kwam in deze aflevering:

• Robin Albers – Plastic Dreams
• Boek Mark van Bergen: Dutch Dance – How the Netherlands took the lead in electronic music culture
• Cultuurcafe Festivalisering in Brabant

#15 - Hoe hoopvol is het einde der tijden? - met Caroline Vander Stichele

Als we naar de toekomst kijken wordt er vaak gerefereerd aan doemscenario's, of dat de toekomst in ieder geval niet beter wordt. Wat voor impact heeft dat doemdenken op onze houding ten opzichte van de toekomst?

Caroline Vander Stichele doet onderzoek naar religieus taalgebruik in het klimaatdebat, waaronder de vaak gebruikte verwijzing naar de Apocalyps. Zorgt dit juist voor meer angst of hoop voor de toekomst?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:
> Eef tipt de BrabantKennis-verkenning Zeven Zonden van Brabant
> Jos tipt het boek De transformatie van de aarde van Peter Frankopan

Andere verwijzingen uit deze aflevering:
> Filmserie Als de dijken breken
> Boek Actieve Hoop van Joana Macy

#14 - Hoeveel nieuwkomers kunnen Brainportscholen aan? met Paul Nijhof

Brainport groeit steeds harder. Door uitbreiding van ASML en andere bedrijven in en rondom Eindhoven komen er steeds meer mensen bij die in deze regio wonen. Dat betekent ook veel voor het onderwijs.

Paul Nijhof werkt op een school met veel nieuwkomers. Dat zijn kinderen van expats, maar ook van andere migranten uit bijvoorbeeld Polen en vluchtelingen uit Syrië en Oekraïne. Hoe ga je daarmee om als leraar en hoe kunnen Brainportscholen zich voorbereiden op de komende groei?

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt het essay Tussen tolerantie en lompheid van Wil Tiemeijer van de WRR over de Nederlandse identiteit
• Eef tipt de serie Terug naar de Akbarstraat
• Paul tipt de serie Sinan zoekt de klas van Elias

#13 - Hoe helpen Helmonders Brussel begrijpen? met Mathijs Schiffers

Donderdag 6 juni mag Nederland naar de stembus voor de Europese Verkiezingen. We kiezen dan een nieuwe Europarlement. Maar hoe werkt zo’n parlement nu en hoe kun je dat uitleggen?

Journalist Mathijs Schiffers schreef het boek Brexit, Brussel, Brabant waarin hij de EU vergelijkt met Groot-Brittannië, waar hij eerder correspondent was. In het boek volgt hij twee Europarlementariërs uit Helmond: Toine Manders en Mohammed Chahim. Hoe kunnen deze Helmonders ons helpen met Brussel beter begrijpen?

Wij... in Europa
Deze podcast is de derde in de serie podcastspecials over Europa. Gekoppeld aan de BrabantKennis-verkenning 'Wij... in Europa' maken we een aantal podcastsspecials over Europa, met bijzondere gasten waaronder Caroline de Gruyter, David Criekemans en Martijn van Gruijthuijsen.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Eef tipt de serie Typisch Helmond – NPO start: https://npo.nl/start/serie/typisch/seizoen-35/typisch-helmond_5
• Jos tipt het boek Spoetnik van Martijn Neggers
• Lees hier meer over de verkenning Wij... in Europa
• En lees ook het boek van Mathijs: Brexit, Brussel, Brabant

#12 - Hoe maak je als BOA verbinding in de wijk? met Danielle Arts

Soms is het goed om uit te zoomen als het over Brabant gaat, maar soms is het juist nodig in te zoomen. Daarom is het goed om iemand te spreken die veel op straat is en ziet hoe Brabant er daar uit ziet. Hoe maak je als buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) verbinding in de wijk? En wat kom je daar zoal tegen?

Danielle Arts is wijkboa in Tilburg West. Dat doet ze al 7 jaar. Begin 2024 is ze verkozen tot jonge ambtenaar van het jaar. Danielle vertelt over veiligheid en verbinding op straat. Over wat een boa nou eigenlijk precies doet en wat haar opvalt als ze kijkt naar maatschappelijke trends in het verleden en hoe zij de toekomst van haar beroep ziet.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tips het boek van Herman Tjeenk Willink – Groter denken, kleiner doen
• Eef tipt de verhalen van Michelle van Tongerloo, straatarts, o.a. op https://decorrespondent.nl/michellevantongerloo
• En wat ook ter sprake kwam:

Verkenning Bubbels en Breuklijnen in Brabant

#11 Hoe vertegenwoordig je Brabant in Brussel? met Martijn van Gruijthuijsen

We spreken Martijn van Gruijthuijsen, gedeputeerde Economie, Talentontwikkeling en Financiën van de provincie Noord-Brabant, in Brussel. Hij is namens de provincie lid van het Europees Comité van de Regio’s. We spreken hem over het belang van Europa voor Brabant en de reden waarom hij regelmatig in Brussel te vinden is. Wat doet hij daar? En wat hoopt hij daar te bereiken?

Wij... in Europa
Deze podcast is de derde in de serie podcastspecials over Europa. Gekoppeld aan de BrabantKennis-verkenning 'Wij... in Europa' maken we een aantal podcastsspecials over Europa, met bijzondere gasten waaronder Caroline de Gruyter en David Criekemans.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt dit verhaal van Jesse Frederik – De Europese Unie bepaalt hoe jij zuigt, en dat is maar goed ook
• Eef tipt de podcast Europa draait door
• Lees hier meer over de verkenning Wij... in Europa
• En luister ook de aflevering over Brabant in de wereld uit de podcast Bruto Brabants Product

#10 Hoe herdenken we oorlog in Europa? met Wim van de Donk

Volgend jaar vieren we 80 jaar vrijheid in Nederland. Met oorlog aan de randen van Europa en voorop op onze kranten lijkt oorlog dichterbij dan het lang geweest is. Hoe vul je dan herdenken in? Wim van de Donk, voormalig CdK in Brabant en nu Rector Magnificus van Tilburg University, is voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Hij vertelt waarom kennis van het verleden en juist van de Tweede Wereldoorlog vergroot moet worden en waarom de rituelen van 4 én 5 mei zo belangrijk zijn.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt het boek Roman Krznaric – De goede voorouder
• Eef tipt het boek Het kleedje voor Hitler, Bas von Benda-Beckman
  Podcast Roxane van Iperen op BrabantKennis Trendnacht
  Boek ’t Hooge Nest – Roxane van Iperen
  • En wat verder ter sprake kwam:

Lezing Caroline de Gruyter tijdens de Vooruitdenkerslezing
Zestig jaar herrie om twee minuten stilte – Maud van de Reijt (2010)
Meer over de vrijheidsmaaltijden vind je hier: https://www.4en5mei.nl/vieren/vrijheidsmaaltijden

#9 Hoe kan iedereen zich thuisvoelen in Brabant? met Maybe Boozegeoisie

Niet iedereen voelt zich thuis in Brabant. Zeker voor queer personen is het vaak een zoektocht naar plekken waar ze zichzelf kunnen zijn. Maybe Boozegeoisie vertelt over diens eigen zoektocht in Brabant naar het thuisgevoel en hoe drag daarbij kan helpen.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt de podcast Stuurloos met Abigail Norville, plaatsvervangend SG Ministerie Volksgezondheid
• Eef tipt het boek Pleegkind van Claire Keegan & de film Quiet Girl
  
  En wat verder ter sprake kwam:
• Verkenning BrabantKennis Verenigt het verenigingsleven
• Academie voor beeldvorming
• Drag up family
• Instagram Drag up family
• Instagram Maybe Boozegeoisie

#8 Hoe ziet de toekomst van Europa eruit? met Caroline de Gruyter

De Europese Unie speelt op steeds meer terreinen een cruciale rol voor de toekomst van Brabant. Tegelijkertijd is het voor velen een moeilijk ontwarbare kluwen van mensen, landen en relaties. Hoe werkt die EU eigenlijk? Hoe ziet de toekomst van Europa eruit?

Caroline de Gruyter schrijft al 20 jaar over Europa voor NRC in columns en reportages. In haar boek ‘Beter wordt het niet’ vergelijkt ze de ontwikkeling van de Europese Unie met het Habsburgse Rijk. Op 4 april gaf ze in het Noordbrabants Museum de Vooruitdenkerslezing over de toekomst van Europa. In deze afleveringen praten we met haar verder over de toekomst van Europa en de impact op Brabant.

Wij... in Europa
Deze podcast is de tweede in de serie podcastspecials over Europa. Gekoppeld aan de BrabantKennis verkenning 'Wij... in Europa' maken we een aantal podcastsspecials over Europa, met bijzondere gasten waaronder Caroline de Gruyter en David Criekemans.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt Nino Haratischwili: Het achtste leven (voor Brilka)
  Boek: https://www.athenaeum.nl/boek?authortitle=nino-haratischwili/het-achtste-leven-voor-brilka---9789025459123
  Toneelstuk: https://www.oostpool.nl/voorstellingen/het-achtste-leven/
• Eef tipt de serie Putin and the west
• En kijk hier de Vooruitdenkerslezing terug

#7 Hoe ontwarren we de samenwerking in de jeugdzorg? met Mariëlle Blanken

De jeugdzorg is complex. Rondom een casus zijn soms wel 60 organisaties die er in meer of mindere mate mee te maken hebben. Hoe kunnen we het overzichtelijker maken binnen zo’n complex onderwerp? Als opbouwwerker kwam Mariëlle Blanken in de jaren negentig al in aanraking met de jeugdzorg. In maart van dit jaar is ze gepromoveerd op netwerksamenwerking in diezelfde jeugdzorg.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• • Jos tipt de boeken van Murat Isik: Wees onzichtbaar en In de mist van Golden Gate park
  • Eef tipt het boek Dat beloof ik van Roxane van Iperen
  • En wat verder ter sprake kwam: onderzoek van Marielle

# 6 Hoe belangrijk is Brabant in de wereld? met David Criekemans (Wij in Europa special #1)

In het geopolitieke schaakspel voeren Rusland, de VS en de EU de boventoon. Hoe belangrijk is Brabant hierin? En welke invloed hebben deze ontwikkelingen bij ons.

David Criekemans schreef in 2022 voor ons het essay ‘Geopolitiek begint bij ons thuis’ voor de verkenning ‘Tussen vrees en vriendschap’. In deze aflevering bespreken we wat er in de afgelopen twee jaar is veranderd en waar de kansen voor Brabant liggen.

Deze podcast is de eerste in de serie podcastspecials over Europa. Gekoppeld aan de BrabantKennis verkenning 'Wij... in Europa' maken we de komende periode een aantal podcastsspecials over Europa, met bijzondere gasten waaronder Caroline de Gruyter en David Criekemans.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt het boek Beter wordt het niet van Caroline de Gruyter
• Eef tipt de boekenreeks Geopolitics and International relations
• En wat verder ter sprake kwam:
  Essay David Criekemans ‘Geopolitiek begint bij ons thuis’

#5 - Hoe open moet de relatie tussen kennis en beleid zijn? met Timo Maas

Nederland kent vele publieke kennisorganisaties, zoals het Planbureau voor de Leefomgeving, het KNMI en het Rathenau Instituut. Ook wij als BrabantKennis ontsluiten en ontwikkelen kennis die gebruikt kan worden door bestuurders en beleidsmakers.

Maar hoe is de verhouding tussen kennis en beleid, zowel in de praktijk als in de ideale wereld? Timo Maas promoveerde op deze relatie en stelt voor dat de twee in relatietherapie gaan.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt het boek Mohamed Mbougar Sarr, De diepst verborgen herinnering van de mens
• Eef tipt de serie Don’t look up (2021)
• En wat verder ter sprake kwam:
  Proefschrift van Timo

#4 - Hoe kan liefde voor Brabant ons helpen? met Marjan Slob

De toekomst lijkt geen fijne plek om te wonen en de pijn die daarbij komt kijken, kan ons allemaal verstarren. Zeker jonge mensen vinden het moeilijk om vooruit te kijken wanneer de toekomst door oa klimaatverandering onzeker en angstaanjagend kan lijken.

Juist in de verbinding met elkaar zit volgens Denker des Vaderlands Marjan Slob een deel van de oplossing. Filosofie en liefde kunnen je hierbij helpen. Binnen jouw eigen mogelijkheden kun je de wereld en jouw plek een stukje mooier maken.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

• Jos tipt het boek Een schuilplaats voor andere tijden van Georgi Gospodinov 
  en de podcast Café Europa 
• Eef tipt de serie True Detective Night Country
• En wat verder ter sprake kwam: 
  Maanrede van Marjan Slob

#3. Hoe bang moet je zijn voor technologie? - met Bart Wernaart

Digitalisering en nieuwe technologieontwikkeling staatn volop in de aandacht en is zeker in Brabant een van de pijlers onder onze huidige en toekomstige economie en samenleving. Maar, technologie is niet neutraal en van zichzelf een ‘force for good’. Het komt met allerlei morele en ethische dilemma’s. Die moeten we niet uit de weg gaan maar in de ogen kijken.

Lector Moral Design Strategy Bart Wernaart ontwikkelt concrete handvatten om dit te doen. Hij heeft bijvoorbeeld een spel ontwikkeld om de ethische dilemma’s op tafel te krijgen.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt de serie Years & Years
> Jos tipt het boek Surveillance Capitalism van Shoshana Zuboff
> En wat verder ter sprake kwam:
Tegenlicht over dataroof
Maanrede van Bart Wernaart
Lectoraat moral Design Strategy Fontys

#2 Is Brabant te vol? - met Niek Bargeman

Over migratie wordt vaak gesproken als een landelijk probleem, terwijl het effect van migratie eerder lokaal is en zeker niet altijd problematisch. In deze aflevering hebben we het over de demografie van Brabant, van overbevolking tot vergrijzing.

In aflevering #2 van Hoe een koe een haas is Niek Bargeman te gast. Hij werkt al 32 jaar voor de provincie en wordt gezien als dé expert op het gebied van de demografie van Brabant. Hij maakt regelmatig een prognose voor bevolkingsgroei, weet vanuit welke plekken nieuwe Brabanders komen en of we ons zorgen moeten maken om de vergrijzing in het buitengebied. Hij vertelt ons waarom demografie zo ontzettend belangrijk is voor de toekomst van Brabant.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt de film The Old Oak van Ken Loach
> Jos tipt het boek Mijn ontelbare identiteiten van Sinan Cankaya
> Niek tipt het boek De Asielloterij van Ruud Koopmans
> En wat verder ter sprake kwam:
Info en kaartjes over Brabant
Rapport Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen
Verkenning Bubbels & Breuklijnen

#1 Helpen burgerberaden breuklijnen te overbruggen? – met Eva Rovers
Democratie is te belangrijk om alleen aan politici over te laten. Hoe meer mensen zich bezighouden met de toekomst, hoe beter. Maar dat is nog niet zo makkelijk. Hoe betrek je mensen bij de democratie en nog lastiger: bij lokale politiek? Hoe krikken wij als burgers ons democratisch zelfvertrouwen op?

Eva Rovers deelt het streven van BrabantKennis om vaker en bewuster met de toekomst bezig te zijn. In 2023 verscheen haar boek ‘Nu is het aan ons’, over hoe je burgers betrekt bij besluitvorming. En dat houdt meer in dan eens in de zoveel tijd verkiezingen uitschrijven.

Tips en verwijzingen uit deze aflevering:

> Eef tipt het boek De onzichtbaren van Frank Nellen
> Jos tipt een artikel van Gijs Diercks & boek Het Grote gevecht van Jeroen Smit
> Boeken Eva Rovers: Nu is het aan ons & Practivisme, een handboek voor heimelijke rebellen
> En wat verder ter sprake kwam: 
Bossche burgerberaad
Kenniscafé Als het barst
Bubbels & Breuklijnen in Brabant